Ένα θρυλικό καράβι παραμένει αγέρωχο
Το s.s. Jeremiah O’Brien ναυπηγήθηκε το 1943 μέσα σε 56 ημέρες στο South Portland, Maine των Η.Π.Α. και είναι το μοναδικό πλοίο, που μέχρι σήμερα ταξιδεύει κανονικά και διατηρεί τον αρχικό τύπο του LIBERTY χωρίς καμία αλλαγή.
Από τον Ιούλιο του 1943 μέχρι τον Οκτώβριο του 1944 κάνει τέσσερα ταξίδια μεταξύ Αμερικής και Αγγλίας συμμετέχοντας σε νηοπομπές για τη μεταφορά στρατιωτικού υλικού στην Ευρώπη.
Στο τέταρτο ταξίδι παραμένει μεταξύ Αγγλίας και Γαλλίας στην καρδιά του πολέμου και για ένδεκα φορές αποβίβασε στρατιωτικές δυνάμεις και πολεμοφόδια στις Νορμανδικές ακτές σαν μέλος της περίφημης αρμάδας των 6000 περίπου πλοίων, που έλαβαν μέρος στη μεγάλη και ιστορική απόβαση της Νορμανδίας και που έκρινε το τέλος του πολέμου υπέρ των συμμάχων.
Πληρώματά του διηγούνται ότι τα πυροβόλα του χρησιμοποιήθηκαν εναντίον γερμανικών αεροπλάνων και ότι ήταν στόχος δύο τουλάχιστον βομβαρδισμών και μιας τορπίλης.
Από τον Ιούλιο του 1945 μέχρι το Γενάρη του 1946 έκανε ένα μεγαλόπρεπο ταξίδι από San Francisco, Αυστραλία Καλκούτα, Σαγκάη, Μανίλα
και επιστροφή στο San Francisco. Μεταξύ άλλων κατά την επιστροφή του έφερε από την Αυστραλία 11 νύμφες που παντρεύτηκαν κατά την διάρκεια του πολέμου για να συναντηθούν και να ζήσουν με τους Αμερικανούς συζύγους τους στην Αμερική.
Αργότερα όπως εκατοντάδες άλλα πλοία βρέθηκε παροπλισμένο στο Suisun Bay βόρεια του San Francisco στον εφεδρικό στόλο, όπου μπήκε όπως λένε οι Αμερικανοί στη «ναφθαλίνη» εφαρμόσθηκε δηλαδή ένα πρόγραμμα αποτελεσματικής συντήρησης στο σκάφος, μηχανή και μηχανήματα για να αντέξουν στο χρόνο.
Μετά από 33 χρόνια παροπλισμένο γενναίες δωρεές από εταιρίες και ιδιώτες αλλά προ πάντων εκατοντάδες χιλιάδες ώρες εθελοντικής εργασίας έσωσαν το πλοίο από τη διάλυσή του για παλιοσίδερα και το επανέφεραν σε ενεργό δράση.
Έτσι το 1979 ήταν σε θέση να φτάσει με τις ίδιες του τις μηχανές μέχρι το δαπ Εταπείεσο όπου έγιναν ολοκληρωτικές εργασίες συντήρησης και επισκευών. Ίσως κανένα άλλο καράβι μέχρι τότε δεν είχε κατορθώσει ύστερα από 33 χρόνια ακινησίας να εκτελεί ταξίδια και κρουαζιέρες σαν καινούργιο καράβι.
Η πρώτη κρουαζιέρα που έκαμε ήταν τον Μάιο του 1980 και από τότε συνεχίζει κανονικά προγραμματισμένες κρουαζιέρες και ταξίδια μέχρι σήμερα.
Το 1994 με πλήρωμα στην πλειοψηφία βετεράνους εθελοντές ναυτικούς μιας μέσης ηλικίας 70 χρόνων και λίγους δόκιμους ναυτικών σχολών έφυγε από το San Francisco και έφτασε στις ακτές της Νορμανδίας για να συμμετάσχει στην πεντηκοστή επέτειο της ιστορικής απόβασης του 1944, που τότε οι συμμαχικές δυνάμεις επέτυχαν να διασπάσουν το γερμανικό μέτωπο, να διεισδύσουν βαθειά στη Γαλλία και να αρχίσουν τις νικηφόρες προελάσεις τους κατά του γερμανικού άξονα.
Το θρυλικό αυτό καράβι ήταν το μόνο από τα 6000 περίπου πλοία της αρμάδας, που επέζησε και ύστερα από 50 χρόνια επέστρεψε στις ακτές της Νορμανδίας, για να τιμήσει τους ήρωες, που θυσιάστηκαν εκείνη την εποχή στον πόλεμο για την ελευθερία.
Πλοίο και πλήρωμα τιμήθηκε από την βασίλισσα της Αγγλίας, τον πρόεδρο των Η.Π.Α. και από άλλους αρχηγούς κρατών που παρευρέθησαν στην ιστορική αυτή επέτειο.
Κατά την επιστροφή του στην Αμερική το πρώτο λιμάνι ήταν το South Portland, Main που είχε ναυπηγηθεί πριν από 51 χρόνια και στη συνέχεια πέρασε από πολλά άλλα αμερικανικά λιμάνια συμπληρώνοντας 18000 μίλια μέσα σε έξη μήνες για να καταλήξει θριαμβευτικά στον τόπο που τελευταία το φιλοξενεί το San Francisco.
Το s.s. Jeremiah O’Brien ταξίδεψε όλο αυτό το διάστημα χωρίς σοβαρές επισκευές και έφτασε σ’ όλα τα λιμάνια πριν από τις προγραμματισμένες ημερομηνίες άφιξης, αποκλειστικό κατόρθωμα του έμπειρου και αφοσιωμένου εθελοντικού πληρώματος του και μια ισχυρή απόδειξη του σκληρού και αξιόπιστου κατασκευαστικού σχεδιασμού του.
Σήμερα ανήκει στο Εθνικό Μουσείο των πλοίων LIBERTY είναι δεμένο στην Νο. 23 προβλήτα στο San Francisco και είναι επισκέψιμο από το κοινό τις περισσότερες μέρες.
Το πλοίο στηρίζεται στην εργασία εκατοντάδων εθελοντών και χρηματοδοτείται από δωρεές εταιριών και ιδιωτών και από τις χιλιάδες επισκεπτών που έρχονται να το δουν σαν μουσείο.
Είναι ένας εθνικός θησαυρός για τις Η.Π.Α. και ιστορικό μνημείο για τους άνδρες και τις γυναίκες που κατασκεύασαν, επάνδρωσαν και ταξίδεψαν τα 2751 πλοία του ιδίου τύπου, που έπαιξαν ζωτικό ρόλο στη νίκη των συμμάχων κατά του γερμανικού και ιαπωνικού άξωνα.
Το O’Brien διατηρεί την κλάση του στον αμερικανικό νηογνώμονα και είναι πιστοποιημένο από την αμερικανική ακτοφυλακή.
Εκτελεί κανονικά διάφορα ταξίδια και κρουαζιέρες και συμμετέχει κάθε χρόνο στις καθιερωμένες ετήσιες εκδηλώσεις του πολεμικού ναυτικού των Η.Π.Α.
Τον Μάιο τιμά όλους τους ήρωες του πολέμου που έπεσαν στους αγώνες για την ελευθερία και εξερχόμενο από το λιμάνι του San Francisco καταθέτει στεφάνι στον υγρό τάφο τους.
Τον Οκτώβρη συμμετέχει στις ναυτικές εκδηλώσεις του στόλου μαζί μ’ άλλα πλοία που έρχονται στο San Francisco.
Κατά τις εκδηλώσεις αυτές υπάρχουν στο πλοίο ωραία εορταστικά προγράμματα με τους ήχους της πολεμικής μπάντας του ναυτικού, χορός στο κατάστρωμα και προσφέρονται φαγητά. Οι επιβαίνοντες βρίσκουν την ευκαιρία να περπατήσουν σ’ όλο το πλοίο, να επισκευθούν τα πυροβόλα του, να δουν τις μηχανές του σε λειτουργία, να ακούσουν παλιές και ηρωικές ιστορίες του πολέμου και να αγοράσουν αναμνηστικά από τα καταστήματα που λειτουργούν σ’ αυτό.
Στον Πειραιά έχουμε δεμένο το τρίτο υπάρχον LIBERTY, το ss HELLAS LIBERTY πρώην ss ARTHUR M. HUDDEL και είναι επισκέψιμο σαν μουσείο.
Ψάχνοντας στους ιστότοπους των τριών αυτών πλοίων μπορείτε να τα γνωρίσετε με κάθε λεπτομέρεια και να μάθετε την πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία των.
Γενναίο και αγέρωχο καράβι
Θα ‘θελα νά’μουνα ατρόμητος ναυμάχος,
μεσ’ τη φουρτούνα και στη μαύρη καταχνιά,
να στέκομαι σ’ όλα τα τέρατα σαν βράχος,
κι όχι ποτέ να μην ανοίξω τα πανιά.
Θα ’θελα νά ’μουν άρμενο ταξιδεμένο,
σ’ όλα τα πέλαγα και να πετώ γερά,
και όχι πλοίο εις την άμμο ξαπλωμένο,
μήτε ασάλευτο σε ήσυχα νερά.
Θα ’θελα νά ’μουνα γενναίος να παλεύω,
σε καταιγίδα και σφοδρή κακοκαιρία,
και ας μη φτάνω στα λιμάνια που στοχεύω,
μου φτάνει μόνο να τα βάζω με θεριά.
Θα ’θελα νά ’μουνα αγέρωχο καράβι,
που να σαλπάρει και χωρίς τη ξαστεριά,
ατράνταχτο όλες τις θάλασσες να σκάβει,
και όχι σκάφος που σαπίζει στη στεριά.
Θα ’θελα νά ’μουνα σκαρί στο άγριο κύμα,
να κινδυνεύω για αυτό που αγαπώ,
και ένδοξα να καταλήξω μέσ’ το μνήμα,
παρά να ζω χωρίς ελπίδες και σκοπό.
Δεκέμβριος 2000
Μετά την επίσκεψή μου στο s.s. Jeremiah O’Brien
από το σχετικό ποίημα που ακολουθεί.
